احتمال دارد پس از جراحی مغز فرد تا چند هفته احساس درد و بیحسی در محل عمل خواهد داشت. همچنین شاید دچار سردرد و سرگیجه هنگام برخواستن یا مشکلاتی مربوط به قدرت تمرکز شود. مدت زمان لازم برای بهبودی پس از جراحی بین ۴ تا ۸ هفته طول‌می‌کشد. همچنین ممکن‌است که اطراف چشم‌های بیمار متورم شده یا کبود شود که بدلیل آب شدن لخته های محل عمل می باشد و غیر عادی نیست. با بهترشدن زخم، جای آن شروع به خارش میکند. در این دوره، استفاده از داروها و بسته‌های یخ می‌تواند به کاهش سردرد، ورم، خارش و درد بدن کمک کند. در یکی دو روز اول پس از جراحی از یخ برای کاهش درد، ورم و خارش محل جراحی‌شده استفاده‌کنید. هر بار یخ و یا پک سرد را به مدت ۱۰ الی ۲۰ دقیقه بر روی سر قراردهید. فراموش‌نکنید که بین یخ و پوست سر حتما از پارچه‌ای حوله ای استفاده‌کنید و از تماس مستقیم یخ با پوست بپرهیزید.
در صورتیکه در محل عمل تورم آبکی ایجاد شد که بیش از دو هفته باقی بماند لازم است به پزشک مراجعه شود.
بهتر است در طی یک تا دو هفته بعد از عمل جراحی مغز ،برای اولین ویزیت به پزشک خود مراجعه کنید.
معمولا بخیه‌ها بسته به نوعی که پزشک از آنها برای بستن برش عمل استفاده‌می‌کند ممکن است جذبی بوده و بخودی خود جذب بدن شوند و یا پس از گذشت 10 الی ۱2 روز پزشک دستور خروج آنها را بدهد. احتمالا با کاهش ورم، سر فرد دچارگودی یا تورفتگی شود که اگر شدید نباشد مهم نیست. گاهی جویدن در بیماران ایجاد درد شقیقه می کند که بدلیل برش در عضله است و با مرور زمان و پرهیز از جویدن غذای سفت بهبود می یابد. در حالت کلی روند و سرعت بهبودی افراد با یکدیگر متفاوت است.
در تومورهای خوش‌خیم، بعد از اثبات خوش‌خیم بودن ضایعه و خروج کامل آن از مغز، درمان اضافی لازم نخواهد بود مگر عکس کنترل که فاصله زمانی آنرا پزشک تعیین میکند، ولی در بیماری‌هایی که با درجاتی از بدخیمی توام باشد شیمی‌درمانی و رادیوتراپی نیز انجام میشود. بنابر این به توصیه های پزشک خود بعد از مشخص شدن نوع تومور توجه فرمایید.
بعد از بسیاری از عمل های جراحی اعصاب،انجام فیزیوتراپی ضروری است. به توصیه های پزشک خود بعد از جراحی در این باره توجه فرمایید.
برای بدست‌آوردن بهبودی خود در اسرع وقت بهتر است مراحل زیر را دنبال‌کنید.
فعالیت‌های روزمره
- هر زمان که احساس خستگی‌کردید، استراحت‌کنید. بسیار طبیعی است که در طول روز احساس خواب‌آلودگی کنید. طوری برنامه‌ریزی کنید که روزانه زمانی را صرف چرت‌زدن کنید. خواب کافی می‌تواند به بهبودی شما کمک‌کند.
- به هنگام خوابیدن و یا استراحت‌کردن سعی‌کنید بصورت صاف نخوابید. اگر روی زمین میخوابید بالای تشک را پای دیوار انداخته و یک پشتی را با زاویه 45 درجه به دیوار تکیه دهید تا با کشیدن تشک روی پشتی حالت تخت بیمارستانی و بالا بودن سر نسبت به بدن را ایجاد کنید. چنانچه روی تخت میخوابید پشتی یا باشت بزرگی زیر قسمت فوقانی تشک قرار دهید، همچنین می‌توانید آجر یا تکه‌های چوبی زیر پایه‌های بالای سر تختتان قراردهید تا قسمت سرتان در ارتفاع بالاتری از پاها قراربگیرد.
- پس از درازکشیدن، به آرامی از جا بلند شوید تا از بروز سردرد و یا سرگیجه پیشگیری‌کنید.
- پس از گذشت 3 تا 5 روز از جراحی می‌توانید سر را با شامپو بچه و آب ورم بشویید ولی بیاد داشته باشید که حمام طولانی نشود.
- حداقل تا 3 ماه پس از جراحی کرانیوتومی موی سرتان را رنگ‌نکنید.
- سعی‌کنید که هر روز به پیاده‌روی بروید. روز به روز سعی‌کنید که میزان پیاده‌روی خود را افزایش‌دهید. پیاده‌روی به بهبود جریان گردش خون کمک‌کرده و از ابتلا به بیماریهای همچون ذات الریه و یبوست پیشگیری‌می‌کند.
- به مدت ۲ تا ۳ ماه از رانندگی‌کردن بپرهیزد و یا با کسب اجازه از پزشک شروع به رانندگی‌کنید. اگر پس از عمل حملات تشنج وجود دارد ممکن است این زمان طولانی تر شود. در اوایل شروع به رانندگی مجدد، ابتدا با مسیرهای کوتاه و آشنا و همچنین در طول روز و با حضور فرد دیگری شروع‌کنید.
- تا زمانی که پزشک به شما اجازه نداده است از برداشتن اشیاء سنگین و زور زدن اجتناب‌کنید. هنگام نماز مهر را بالا آورده و تا سه ماه عادی سجده نروید.
- سفر بعد از جراحی تومور مغز به گستردگی جراحی، چگونگی دوران بهبود و طرح درمان و البته طول سفر بستگی دارد. پزشک معالج مناسب بودن سفر را پس از جراحی مغز و در دوران تحت نظر بودن و پرتودرمانی، با توجه به شرایط خاص بیمار تعیین میکند.
کیفیت رابطه جنسی قبل و بعد از عمل جراحی مغز صرفاً به توانایی و تمایل بیمار بستگی دارد. منعی برای برقراری رابطه جنسی در دوران تحت نظر بودن و پرتودرمانی وجود ندارد.
رژیم غذایی
- می‌توانید همان رژیم غذایی عادی خود را دنبال‌کنید. چنانچه شکم‌درد داشتید از غذاهای کم چرب مانند برنج ساده، مرغ سرخ‌شده، نان تست و ماست استفاده‌کنید. پیشنهاد به پرهیز از مصرف غذاهای با طبع سرد می شود یا اگر مصرف می شود در کنار آن خوراکی طبع گرم استفاده شود.
- روزانه 8 تا 10 لیوان مایعات مصرف کنید.
شاید پس از عمل جراحی مغزی مثانه و روده عملکرد طبیعی خود را نداشته باشد که این موضوع کاملا شایع است. سعی‌کنید جهت پیشگیری از ابتلا به یبوست و اسهال در این دوران بصورت روزانه از مکمل‌های فیبری استفاده‌کنید. چنانچه تا چند روز پس از جراحی یبوست شما برطرف‌نشد از پزشک بخواهید تا ملین‌های خفیف برای شما تجویزکند.
مراقبت از محل بریدگی‌های جراحی
- پانسمان زخم را تمیز و پاکیزه نگه‌دارید. هر روز یا هر زمان که بانداژ آنها خیس و یا کثیف شد آن را عوض‌کنید.
- از ضربه به محل جراحی سر تا شش ماه جدا پرهیز کنید چرا که ممکن است باعث جابجایی استخوان شود.
مصرف دارو
پزشک در خصوص زمان و نیاز مجددا به مصرف دارو توصیه‌هایی به شما خواهد کرد. وی همچنین راهنمایی مربوط به مصرف هر نوع داروی جدید به شما می‌دهد.
داروی بیماریهای داخلی و قلب مثل مرض قند و فشارخون را طبق دستور زمان ترخیص ودر صورتیکه دستوری نبود، مانند قبل از جراحی مصرف کنید و ترجیحا طی یکماه از جراحی برای کنترل مجدد به پزشک قلب یا داخلی مراجعه کنید.
اگر از داروهای رقیق‌کننده‌ی خون مانند وارفارین (کومادین)، کلوپیدوگرل (پلاویکس) یا آسپرین استفاده می‌کنید حتما این موضوع را با پزشک خود در میان بگذارید. در صورت لزوم پزشک زمان مصرف مجدد این داروها را به شما خواهد گفت. با دقت به توصیه‌های پزشک در این خصوص توجه‌کرده و از درک دقیق گفته‌های وی مطمئن‌شوید.
داروهای مسکن را طبق دستورالعمل‌های پزشک مصرف‌کنید. مصرف بیش از حد مسکن موجب اختلال در روند بهبود زخم می شود.چنانچه پزشک داروی مسکنی برای شما تجویزنکرد از وی بپرسید که آیا مصرف مسکن‌های بدون نسخه بلامانع است یا نه.
• آنتی‌بیوتیک تجویز شده را دقیقا طبق دستور آن مصرف‌کنید. چنانچه که پس از مدتی احساس بهبودی‌کردید بصورت خود سر مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها را متوقف نکنید بلکه باید تا اتمام دوره‌ی معین شده مصرف شوند.
• اگر پزشک جهت پیشگیری از تشنج داروهایی برای شما تجویزکرد حتما مصرف آنها را طبق دستورالعمل‌های پزشک دنبال‌کنید. پس از جراحی مغز مصرف داروی ضد تشنج اهمیت زیادی دارد.
فعالیت‌های ورزشی پس از جراحی مغز
• از انجام فعالیت‌های پرخطری همچون بالارفتن از نردبان تا ۳ ماه پس از جراحی یا اطمینان از توانایی انجام آن خودداری‌کنید.
• از انجام فعالیت‌های طاقت‌فرسایی همچون دوچرخه‌سواری، دویدن، وزنه‌برداری و یا ورزش‌های هوازی تا ۳ ماه خودداری‌کنید.
• از انجام ورزش‌های خشن و پربرخورد تا 6 ماه پس از جراحی خودداری‌کنید.
فیزیوتراپی
بدلیل جراحی بافت مغز در بسیاری شرایط ضعف موقتی در اندامها ایجاد می شود. همچنین بی حرکتی و استراحت پس از عمل انجام فیزیوتراپی را برای بازگشت به زندگی ضروری می کند.
بارداری و جلوگیری از بارداری
بارداری قبل از جراحی و در زمان پرتودرمانی، به دلیل عوارض بیهوشی، داروهای خاص و پرتودرمانی برای جنین در رحم توصیه نمی‌شود. پزشک معالج و بیمار زمانبندی بارداری را با توجه به شرایط خاص موجود پس از جراحی و در دوران پرتودرمانی و نظارت تعیین می‌کنند.
روش‌های جلوگیری از بارداری که در آنها هورمون مصرف میشود مانند قرص خوراکی جلوگیری و قرص زیر جلدی، بر بعضی تومورها اثر می‌گذارند، بنابراین مصرف داروهای پیشگیری باید تحت نظر پزشک باشد. روش‌های انسدادی جلوگیری در هر زمان قابل قبول‌تر هستند و با هیچ یک از روش‌های درمان تداخل ندارند.
هشدار
اگر بیمار دچار عارضه‌های زیر شد، به سرعت با اورژانس تماس بگیرید:
- مشکلات تنفسی
- تشنج بی‌سابقه
- افزایش حساسیت به نور، خشک و سفت شدن گردن یا تب بالای 38 درجه
- قرمز، متورم و دردناک شدن ساق پا
اگر علائم زیر را در بیمار مشاهده کردید، حتماً با پزشک معالج تماس بگیرید:
- بیشتر شدن تشنج‌ها
- عوض شدن نوع تشنج
- دشواری در ادرار کردن
- بی‌اختیاری ادرار یا مدفوع
- گیج بودن بیمار یا فراموشکار شدن وی
- توهم داشتن
- مشاهده تغییرات قابل توجه در رفتار یا خلق و خوی بیمار
- مشکلات بینایی یا شنوایی
- خستگی بیش از حد یا به سختی از خواب بیدار شدن
- حالت تهوع یا استفراغ
- احساس ضعف در بازوها یا پاها یا به سختی راه رفتن
- بیشتر یا شدیدتر شدن سردردها
- احساس گزگز و سوزن سوزن شدن یا بیحسی در صورت، بازوها یا پاها
- غش کردن یا تشنج
- اختلالات گفتاری
هنرمند
بیماراقای 43 ساله مبتلا به ایدر به دلیل تومور تالاموس جراحی شده از اون زمان تاحالا 2 هفته میگذره ولی خونریزی از سر بند نمیاد واستفراغش هم خونی شده لطفا بفرمایید علت وچاره ی آن چیه
زهرا
سلام و وقت بخیر .همسرم سه هفته ای هست توده عفونی در سمت چپ جمجمه داشتن و عمل کردن و توده را خارج کردن. حالا موهای سرش سمتی که عمل شده شدیدا ریزش داره و مثل حالت کچلی شده آیا این طبیعی هست و مجددا موی جدید رشد می کنه؟؟
کیوان
سلام
من یکسال پیش عمل جراحی تومور مغزی خوش خیم داشتم
تشخیص بیماری از ناشنوایی یک گوش شروع شد و یکی از چشمهایم از دیگری بازتر شده بود ام آر آی وجود تومور مغزی را تایید کرد
عمل جراحی یازده ساعت طول کشید بعد از پنج روز از بیمارستان مرخص شدم
بیمارستان ——— عمل کردم از محیط بیمارستان و تمیزی و سختگیری در شرایط کرونایی راضی بودم
صورتم به صورت نیمه فلج درآمد ولی بعد یکسال به تدریج عضلاتش شروع به کار کرد
در را رفتن مشکل تعادل دارم البته نسبت به قبل خیلی بهتر شده است ولی حرکتم شبیه افرادی است که مواد مصرف کرده باشند
پزشک من دکتر ——- بودند و هر دکتری ام آر آی قبل از عمل را دیده است ایشان را تایید کرده است
مطلب را نوشتم تا بگویم انتظار بهبود صد در صد را نداشته باشید
امکان دارد هر اتفاقی بعد از عمل برایتان پیش بیاید و یقینا به زندگی عادی برنخواهید گشت ولی عوارض عمل نکردن بسیار بدتر است
خوشبختانه من به جز چند روز اول دردی نداشتم مشکل اصلی الان من غیر از ضعف بدنی خواب زیاد در طول روز است که با توجه به بازنشستگی از کار چیز بدی هم نیست
ناصر
سلام خانمم دوماه پیش تصادف کردند ضربه مغزی شدعمل کردن وخونریزی وهماتوم راتخلیه کردند روند بهبودی خوب بودتا دوهفته پیش عمل پروتز مغز انجلم دادند دو روزه که دوباره مشکل در اندام حرکتی دارد ودوباره نمیتونه صحبت بکنه منو راهنمایی بکنید استرس تموم وجودمو گرفته
dreshraghi
با سلام
باید ابتدا عکس مجدد بررسی شود که آیا خونریزی زیر پروتز اتفاق افتاده یا خیر گاهی ورم بافت مغز ایجاد میشود که نیاز به درمان دارویی دارد. احتمال عفونت نیز باید بررسی شود. به امید سلامتی کامل و هرچه سریعتر ایشان
فاطمه
سلام دختر دخترم هفت سالش وعمل شکستگی جمجمه سر رو انجام داده یه هفته میگذره ولی محلی که کنار گوششش بخیه زدن خیلی ورم داره آیا این عادی هست؟ لطفاً جوابمو بدین چیکار کنم
dreshraghi
سلام وجود این برآمدگیها طبیعی است ولی نباید ترشح از زخم خارج شود در صورتیکه بیش از یک ماه باقی ماند به جراحتان نشان دهید.